De valkuilen van good leaver/bad leaver bepalingen in de aandeelhoudersovereenkomst
Ontslag van een statutair bestuurder
Een statutair bestuurder kan worden ontslagen. Dit gebeurt bijvoorbeeld als hij of zij niet voldoet aan de gestelde KPI’s, als er ernstige feiten zijn geconstateerd zoals fraude of als er sprake is van een vertrouwensbreuk tussen de statutair bestuurder en de aandeelhouder of de statutair bestuurder en het managementteam.
Het ontslag moet volgens de statuten van de vennootschap en de wet worden uitgevoerd. Daarbij is het belangrijk om zorgvuldig te werk te gaan en alle toepasselijke regels in acht te nemen. Een statutair bestuurder is immers het gezicht van organisatie en het al dan niet realiseren van het ontslag kan voor zowel de statutair directeur als de onderneming verstrekkende gevolgen hebben.
Allereerst is het belangrijk om te kijken naar de statuten van de organisatie. Hierin staat vaak precies beschreven hoe het ontslag van een statutair bestuurder moet verlopen. Het is van belang om deze procedure nauwkeurig te volgen, om geen juridische complicaties te riskeren. Vaak vereisen de statuten bijvoorbeeld dat het bestuur of de algemene vergadering van aandeelhouders het ontslag van een statutair bestuurder moet goedkeuren. Daarnaast staan er in de statuten ook allerlei vereisten over het bijeenroepen van de algemene vergadering als er een ontslagbesluit moet worden genomen.
Ook is het van belang om te kijken naar de arbeidsovereenkomst van de statutair bestuurder. Hierin kunnen specifieke regels staan met betrekking tot zijn of haar ontslag, zoals een opzegtermijn of een concurrentiebeding.
Een ander belangrijk aspect bij het ontslag van een statutair bestuurder is de reden voor het ontslag. Als er sprake is van een dringende reden, zoals fraude of diefstal, kan een statutair bestuurder direct ontslagen worden. In andere gevallen kan het ontslag van een statutair bestuurder echter ingewikkelder zijn en kunnen er juridische procedures volgen. Het is altijd verstandig om in dergelijke gevallen advies in te winnen bij een gespecialiseerde jurist of advocaat, om de juiste stappen te nemen en eventuele geschillen te voorkomen.
Statutair bestuurder met aandelen in het bedrijf
Het komt regelmatig voor dat een statutair directeur (meestal bij diens aanstelling) aandelen in het bedrijf koopt. Daarbij wordt doorgaans een aandeelhoudersovereenkomst gesloten tussen de statutair-directeur en de andere aandeelhouder(s). De koopsom van de aandelen wordt in veel gevallen gefinancierd door de andere aandeelhouder(s) door middel van een geldlening aan de statutair directeur. De geldlening wordt vervolgens afgelost met de dividenduitkeringen van de eerste jaren.
Good leaver/bad leaver
In een aandeelhoudersovereenkomst is het gebruikelijk om een good leaver/bad leaver bepaling op te nemen. Een good leaver/bad leaver bepaling in een aandeelhoudersovereenkomst heeft betrekking op de manier waarop aandelen worden gewaardeerd wanneer een aandeelhouder het bedrijf verlaat. Een good leaver is doorgaans een aandeelhouder die het bedrijf verlaat om “goede” redenen, zoals pensionering of ziekte, terwijl een bad leaver veelal wordt gedefinieerd als een aandeelhouder die het bedrijf verlaat om minder gunstige redenen, zoals ontslag. Als de statutair bestuurder kwalificeert als good leaver, is meestal bepaald dat hij zijn aandelen tegen een gunstige koopprijs kan terug verkopen aan de andere aandeelhouder(s). Als de statutair bestuurder kwalificeert als bad leaver, is meestal bepaald dat hij zijn aandelen tegen een ongunstige koopprijs, bijvoorbeeld onder de marktwaarde kan terug verkopen.
Risico’s
Voor een statutair bestuurder kan een good leaver/bad leaver bepaling aanzienlijke risico’s met zich meebrengen. Dit geldt zeker in het geval de andere aandeelhouder een meerderheid van de aandelen houdt en daarmee dus altijd met een meerderheid van de stemmen besluiten kan nemen. Deze meerderheidsaandeelhouder kan dan dus ook het besluit nemen om de statutair bestuurder te ontslaan (om wat voor reden dan ook). Daarmee eindigt niet alleen de arbeidsovereenkomst, maar ook de aandeelhoudersovereenkomst.
En dan kunnen er grote gevolgen kleven aan dat ontslag. Immers, in het geval dat een statutair bestuurder het bedrijf moet verlaten, omdat hij door de algemene vergadering (=de meerderheidsaandeelhouder(s)) wordt ontslagen en hij wordt bestempeld als bad leaver, kan dit betekenen dat hij zijn/haar aandelen tegen een lagere prijs moet verkopen dan wanneer de statutair bestuurder als good leaver wordt behandeld. Dit kan leiden tot aanzienlijk financieel verlies voor de statutair bestuurder en uiteindelijk een restschuld aan de andere aandeelhouder(s).
Het is daarom van cruciaal belang dat een statutair bestuurder zich bewust is van de risico’s die een good leaver/bad leaver bepaling in een aandeelhoudersovereenkomst met zich meebrengt en dat hij/zij ervoor zorgt dat hij/zij goed op de hoogte is van de voorwaarden van de aandeelhoudersovereenkomst voordat hij/zij deze ondertekent. Daar tegenover staat dat ook voor de andere aandeelhouder(s) geldt dat goede afspraken worden gemaakt. Het is daarom raadzaam om juridisch advies in te winnen om ervoor te zorgen dat alle belangen op de juiste wijze worden beschermd.
Kortom, ontslag van een statutair bestuurder met aandelen kan complex zijn, vooral wanneer er een good leaver/bad leaver bepaling van toepassing is!
Vragen?
Neem dan contact op met mr. Ineke van Meines, advocaat arbeidsrecht, ondernemingsrecht en insolventierecht.
